Saç kaybının erken dönemlerinde medikal tedavi ile saç kayıpları durdurulabilir. Özellikle genetik  tipte saç dökülmelerinde FDA onaylı (American Food and Drug Administration) finasterid ile genç hastalarda erken dönem saç kaybı geri  döndürülebilir. Minoxidil etken maddesi, saç büyümesini uyararak finasteridle birlikte kullanıldığında erken saç kayıplarını durdurulmasında önemli bir silah.

Medikal tedavi ile sadece minyatürleşmekte olan, yavaş yavaş anajen fazdan telojen faza geçen saçlara müdahale edilebiliyor. Saçlar döküldükten sonra medikal tedavi ile sonuç alınması olanaksız. Bu yüzden total saç kayıplarında en mantıklı tedavi şekli saç ekimi.

Saç ekimleri androjenik tipte saç kayıplarını engelleyemez; sadece kayıp saçların yerine koyulmasını sağlar. Bu yüzden medikal tedavinin erken dönemlerde başlatılması hem erkeklerde androjenik dökülmeyi engeller hem de minyatürleşmiş ve büyümeyen saçların canlanmasını ve tekrar saç kütlesi yaratmasını sağlar.

FİNASTERİDE

Testesteronun saç köklerine etki ederek dökülmesine neden olan dihidrotestersteron’a dönüşümünü sağlayan enzim,  5 alfa redüktaz tip 2 enzimidir. Bu enzimin aktivitesini durdurarak saç dökülmesini önleyen ilaç” finasterid “dir. Günde 1 miligram dozda alınan finasterid maddesi , 18 yaş üstü erkek kullanıcıların %90’ında fayda sağlarken sadece %10 erkek hastada saç miktarında azalma devam etmiştir. Özellikle saç dökülmeleri henüz başlamış ve saçlarda incelme oluşan genç hastalarda  daha iyi sonuç vermekte fakat 18 yaş altında kullanımda dikkatli olmak gerekli. Finasterid ön saç çizgisi dökülmelerinde daha az etkilidir. Kafa derisi arka kısımlarında, tepe/vertex bölgesinde  finasteridin etkinliğinin daha fazla olduğu ispatlanmıştır.

Saç dökülmesini durdurması, saçları kuvvetlendirmesi ve minyatür saçlarda kalınlaşma etkisi  için en az 1 yıl süre ile kullanılmalıdır. Genellikle kullanıcılarda 5 yıllık kullanımdan sonra bırakılsa dahi etkilerinin devam ettiği bildirilmiştir. Finasterid kullanımından vazgeçildiğinde, 2-6 ay sonra ilacın etkisiyle artan saç hacmi ve kütlesinde tekrar bir kayıp yaşanır, ilaç etkileri yok olur ve saçlar hiç tedavi görmemiş gibi eski hallerine dönerler.

Finasterid kullanımındaki görülebilecek yan etki oranı %2 kadardır. Yani her 100 kullanıcıdan 98‘inde bir yan etki izlenmez. İnsanların bize en sık sorduğu ve korktuğu yan etki, seksüel disfonksiyondur. Ereksiyon güçlüğü ve karşı cinse  ilgisizlik, libido azalması şeklinde görülebilen bu  yan etki, ilaç kullanımından hemen sonra ortaya çıkabilir ve ilaç kesildiğinde, birkaç hafta içinde normal seksüel fonksiyonlara dönülür, yan etkileri kalıcı değildir.

Finasterid, prostat bezinin büyümesini engelleyen ve küçülten bir ilaç olduğundan, sperm ejekülasyon şiddetini ve miktarını azaltabilir; sperm sayısında geçici azalma yapabilir. Bunların dışında meme dokusunda hafif büyüme ve hassasiyet %0.4 hastada bildirilmiştir. Erkeklerde meme hassasiyeti ve büyümesi gibi yan etkiler görülebilirken erkeklerde meme kanseri oluşumu ile finasterid kullanımı arasında bir alaka görülememiş. Finasterid prostat büyümesini engellemek için kullanılan bir ilaçtır ve kullanımı ile prostat PSA değerlerinde yaklaşık %50 düşüş gözlendiğinden, hasta doktoruna bu ilacın kullanıldığı bilgisini vermelidir.

Hamile kadınlarda finasterid kullanımı yasaktır çünkü erkek fetüs genital bölgesinde doğumsal anomali oluşturabilir. Finasterid kullanan erkekle ilişkiye girilmesi fetusu ve kadını olumsuz etkilemez. Menapoz sonrası dönemde kadınlarda 1 mg  finasterid kullanımı ile ilgili yapılan bir çalışmada bu ilacın etkisinin olmadığı, 5 mg kullanımında ise androjenik kadın tipi dökülmelerde  fayda sağlayabileceği  ıspatlanmıştır.

 

Finasterid doğruları

 

 

Mit: Finasterid kullanımı tekrar saç çıkarır

Doğrusu: Hayır, finasterid sadece incelmekte olan saçlara etki ederek kalınlaşmalarını sağlar, total saç kaybında yani kellik durumunda saçları tekrar çıkarmaz.
Mit: Hamile kadınlar finasteride dokunamazlar.
Doğrusu: Evet, hamile kadınlar kırılmış tabletleri bile ellememelidir. Bulaşmış ilaç tozunun ağızdan alınması fetüsde bazı deformiteler oluşturabilir.

Mit: Bir kez alındığında devamlı kullanmak gereklidir.
Doğrusu: Hayır, istenildiği zaman bırakılabilir. İlaç kesildikten sonra 2-6 ay içinde saçlar tekrar incelerek eski durumuna geri dönerler.

Mit: Sadece kafanın tepe ve arka kısımlarında etkilidir.
Doğrusu: Hayır, tüm alanlarda saçların kalınlaşmasını sağlar fakat vertexde daha etkindir.

Mit: Testesteron seviyesini düşürebilir.
Doğrusu:  Hayır, aksine testesteron seviyeleri düzenli kullanımla yaklaşık %10-15 artar.

Mit: Seksüel yan etkileri, kalıcıdır.
Doğrusu: Hayır, ilaç bırakıldıktan birkaç hafta sonar seksüel fonksiyonlar geri döner.

MİNOXİDİL
Minoxidil, saç kayıplarını önlemede etkinliği kanıtlanan, FDA onaylı ilk ilaçtır. Saçlı deriye temas edecek şekilde masajla yedirilmesi gereken bir serumdur. %2’lik formları kadınlarda, % 5’lik formları ise erkek tipi dökülmelerde etkilidir. İlk  kullanımında yüksek kan basıncını denetlemek amaçlanmıştır. Minoxidil kullanımı sonucunda saç iyileşmesi noktasında bazı hastalar çok iyi derecede, bazıları orta derecede iyileştirici etki görebilir; bazı hastalarsa hiç fayda göremeyebilirler. Fayda gören kişilerde minoxidil, minyatürleşmeye başlayan kıl köklerinden uyararak yeni saç oluşumunu sağlar ve saç dökülmesini durdurur. Maksimum  etkisi 6 ay ile 2 yıl arasında görülmektedir. Bu zamandan sonra etkisi yavaşça azalır. Devamlı kullanımlarda saçların dökülmesi yavaşlar ve özellikle tepe bölgesi  başta olmak üzere ön ve yan kısımlarda saçların dökülmesine etkilidir. İlacın kullanıcıları arasında en sık görülebilen  yan etki, vücutta ve yüzde nadir kıllanmadır.

Minoxidil etki mekanizması bilinmemekle birlikte, anagen fazı, yani saçların  büyüme fazını uzattığı ve böylece saç kıllarının kalınlıklarının ve uzunluklarının arttığı düşünülmektedir. Günde iki kez olmak üzere saçlı deriye masajla yedirilerek uygulanmalıdır. Sadece temas ettiği yerde etkisini gösterecektir bu yüzden uygulanacak yerler  ve dozu doktor kontrolünde belirlenmelidir. Sadece tepe bölgesine değil, incelme varsa ön kısımlarda da kullanılmalıdır. Devamlı kullanımı önerilir;  terk edildikten 3 ay sonra etkisi azalır ve saçlar eski haline döner. Minoxidil, finasterid ile birlikte kullanıldığında sinerjistik etki ile saç dökülmelerinin önüne daha güçlü bir şekilde geçilmiş olur. Genellikle önerilen, bu iki FDA onaylı ilacın birlikte kullanımıdır.